93.ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ. OMIΛΙΑ ΜΟΥ ΣΤΟ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΛΜΥΡΟΥ ΤΟ 2001.

 

       

 Ομιλία του Παναγιώτη Παπαδέλλη    Προέδρου της επιτροπής Περιβάλλοντος της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Μαγνησίας στο Πνευματικό Κέντρο Αλμυρού το 2001

 

   Η αξία των οικονομικών,κοινωνικών και πολιτιστικών δραστηριοτήτων των ανθρώπων, εξαρτάται  από την ποιότητα των σχέσεων που διαμορφώνεται μεταξύ της κοινωνίας και του φυσικού κόσμου. Η αναπτυξιακή επίσης προσπάθεια της κοινωνίας ,για την βελτίωση του βιοτικού επιπέδου της, είναι ανάγκη να βρίσκεται σε διαλεκτική σχέση με την πραγματική ανάπτυξη .Και πραγματική είναι η ανάπτυξη που βελτιώνει ποιοτικά τη ζωή .Eίναι αυτή που βοηθά στο να διασφαλισθεί η συνέχιση της προόδου των δραστηριοτήτων στο μακρινό μέλλον και στο σύνολο του πλανήτη.

             Όλα τα παραπάνω περιλαμβάνονται στη γνωστή εν πολλοίς έκθεση Μπρούτλαντ, στα πλαίσια διεθνούς επιτροπής για το περιβάλλον το 1987.Τότε που ορίστηκε και η έννοια του όρου αειφόρος ανάπτυξη.<<Η ανάπτυξη που ικανοποιεί τις ανάγκες του παρόντος χωρίς να διακυβεύει τις ανάγκες των μελλοντικών γενεών>>. Η πραγματική ανάπτυξη που βελτιώνει την ποιότητα της ζωής

           Ποιο είναι όμως το πρόβλημα  14 χρόνια μετά?

    Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει σήμερα η ανθρωπότητα, δεν είναι τόσο η επιδείνωση των δεικτών που χαρακτηρίζουν την ποιότητα του περιβάλλοντος .Το ζήτημα είναι η μη κατανόηση της επικινδυνότητας ,ο εφησυχασμός ,η αδιαφορία ,η συνέχιση της καταστροφής με την έννοια της συνεχούς μετάθεσης της λήψης μέτρων.

        Συνέπεια όλων των παραπάνω, είναι να συνεχίζεται με ταχύτατους ρυθμούς η περιβαλλοντική κατανάλωση και εξάντληση των φυσικών πόρων, σε βαθμό που σε πολλές περιπτώσεις η κατάσταση να είναι μη αναστρέψιμη.

       Βρισκόμαστε στην ώρα μηδέν. Αν δεν πάρουμε άμεσα γενναία μέτρα, τόσο σαν πολιτεία ,σαν τοπική αυτοδιοίκηση, σαν απλοί αλλά ευαισθητοποιημένοι πολίτες,  δεν έχουμε μέλλον. Θα υπάρχει πιθανόν δομημένο περιβάλλον αλλά το φυσικό περιβάλλον θα αρχίσει να εξαφανίζεται.

Αλλά ας δούμε πώς διαμορφώνεται σήμερα η κατάσταση. Τί υπάρχει κατ αρχήν απέναντι στο πρόβλημα.

         Απέναντι σ’ αυτή την ομίχλη ,που θολώνει την προοπτική για επιβίωση των όντων του πλανήτη,  υπάρχουν

·      Οι μη κυβερνητικές οργανώσεις προστασίας των οικοσυστημάτων.

·      Οι πολιτικοί φορείς του οικολογικού κινήματος με μικρές προς το παρόν δυνάμεις.

·      Οι χλωμές πολιτικές για το περιβάλλον όλων σχεδόν των άλλων  πολιτικών σχηματισμών.

·      Οι επιχειρήσεις προστασίας, που παράγουν βελτιωμένα οικολογικά προϊόντα παράλληλα με τις επιχειρήσεις παραπλάνησης και εκμετάλλευσης της ευαισθησίας των πολιτών 

·      Η βιολογική Γεωργία και

·      Οι ευαισθητοποιημένοι πολίτες.

       Κατά την άποψή μου, το ζητούμενο είναι οι απλοί πολίτες που δεν έχουν κατανοήσει το μέγεθος του προβλήματος .Σ’ αυτούς πρέπει να απευθυνθούμε και να τους ενημερώσουμε,  ώστε το περιβάλλον να αποκτήσει περισσότερους συμμάχους. Σε αυτούς που θα τοποθετηθούν αλληλέγγυοι στο χτύπημα της αυθαιρεσίας και της αδιαφορίας, αλλά και πρωτοπόροι στον αγώνα για τη σωτηρία των ευαίσθητων περιοχών. Θεματοφύλακες της  βιοποικιλότητας  .

      Εδώ εντοπίζεται και ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού, που βρίσκονται πιο κοντά στον πολίτη.

      Έχουν υποχρέωση να ενημερώνουν συνεχώς τους πολίτες,για το χρέος τους να προστατεύουν το περιβάλλον αλλά και να στηρίζουν πρωτοβουλίες ομάδων ή και ατόμων, που έχουν τον ίδιο σκοπό. Οι υποχρεώσεις αυτές δεν πρέπει να έχουν μόνο επετειακό χαρακτήρα όπως η σημερινή εκδήλωση αλλά να αποτελούν καθημερινό μέλημα .Ο λόγος είναι ότι κάθε μας δράση έχει μέσα της το στοιχείο της περιβαλλοντικής διαχείρισης.

                                     

 

                       Κυρίες και κύριοι

 

     Είναι περισσότερο από σαφές το γεγονός ,ότι η κοινωνία της αφθονίας του δυτικού κόσμου απειλείται. Και απειλείται από τον σύγχρονο Λεβιάθαν που δημιούργησε και που είναι ανάγκη να τον υποτάξει. Παράλληλα στον τρίτο κόσμο  οι εναπομείναντες παγκόσμιοι πνεύμονες καταστρέφονται.

      Δεν είναι όμως μόνο τα μεγάλα προβλήματα που απειλούν τον πλανήτη .Μεγάλη πίεση ασκούν και τα μικρότερα ,που αθροιζόμενα προκαλούν την καταστροφή στα ενδιαιτήματα και τα οικοσυστήματα.

     Προκύπτει λοιπόν ανάγκη αειφόρας διαχείρισης των δράσεων, για την αποτροπή της περαιτέρω υποβάθμισης της ποιότητας της ζωής μας αλλά και απειλή για την ίδια τη συνέχιση της παρουσίας μας στον πλανήτη.

         Πώς μπορεί όμως τούτο να επιτευχθεί αφού οποιαδήποτε προσπάθεια έρχεται σε αντίθεση με τα πάσης φύσεως μικρά και μεγαλύτερα συμφέροντα. Αυτά δηλαδή που ενδιαφέρονται μόνο με την συμπίεση του κόστους παραγωγής και την αύξηση του κέρδους.

         Πρέπει όμως να είμαστε ειλικρινείς.Δεν είναι μόνο οι επιχειρήσεις και οι επιχειρηματίες που συμπεριφέρονται μ’ αυτόν τον τρόπο. Έχουμε όλοι μας ευθύνη με την καθημερινή μας συμπεριφορά .Και ο πολίτης που αδειάζει τα μπάζα του με ευκολία δίπλα στους επαρχιακούς και εθνικούς δρόμους ,ο αγρότης που αδειάζει και ξεπλένει τα βυτία με τα φυτοφάρμακα στους φυσικούς αποδέκτες (ρέμματα  ,ομβροδεξαμενές κ.λπ)  ο κυνηγός που σκοτώνει ότι πετάει στον ουρανό και στέκεται στα κλαριά των δένδρων κι’ αυτός ακόμη που εκχερσώνει πετρώδεις εκτάσεις, που το μόνο προϊόν που παράγουν είναι η επιδότηση της Ε.Ε.

     Καλούμαστε λοιπόν να διαχειριστούμε αυτή την κατάσταση και να δώσουμε απαντήσεις στα εύλογα ερωτήματα που μπαίνουν  και ζητούν πειστικές απαντήσεις. Τί κάνουμε πώς πορευόμαστε.

        Εδώ είναι το χρέος της πολιτείας να δώσει ιδιαίτερη έμφαση στο μεγάλο πρόβλημα.Αλλά μεγάλη και η ευθύνη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Οι δράσεις και οι πολιτικές της πρέπει να έχουν το πνεύμα της αειφορίας.

·      στις προμήθειες.

·      στον εξοπλισμό .

·      στην εξοικονόμηση ενέργειας.

·      στην ανακύκλωση στερεών ή και υγρών αποβλήτων.

·      στην εφαρμογή προγραμμάτων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

·      στην εφαρμογή συστημάτων τηλεθέρμανσης

·      στην προστασία των κοινόχρηστων χώρων ,

·      στη διατήρηση της αρχιτεκτονικής μας κληρονομιάς.

·      στον χωροταξικό σχεδιασμό για διαφύλαξη της ποιότητας  του δομημένου χώρου και της φύσης.

·      στην χαρτογράφηση και  διαφύλαξη των υγροτόπων.

·      στην καταγραφή και διατήρηση των μνημείων της φύσης.

·      στην καταγραφή και διατήρηση των ιδιαίτερων  ιστορικών  τόπων.

·      στη βελτίωση του αστικού ιστού 

·      στη βελτίωση του υδροδοτικού  συστήματος

·      στην εγκατάσταση και λειτουργία σύγχρονου αποχετευτικού συστήματος.  

 Η περιοχή εδώ του Αλμυρού είναι μια ιδιαίτερα ευαίσθητη περιοχή .Διότι έχει να αντιμετωπίσει επικινδυνότητες, που έχουν σχέση με τη βαριά βιομηχανική δραστηριότητα και τη σημαντική εντατική Γεωργία. Βρίσκεται ακόμη σε άμεση επαφή με ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο οικοσύστημα αυτό του Παγασητικού. Τέλος βρίσκεται σε άμεση εξάρτηση από ένα αξιόλογο ορεινό όγκο, την Όθρυ, που δειλά ,δειλά παίρνει το δρόμο της ανάπτυξης.

    Στην πρώτη περίπτωση, της βιομηχανίας, πρέπει να υπάρξει μεγάλη προσοχή ώστε το αγαθό της απασχόλησης να βρίσκεται σε ισορροπία με την υγεία του τοπικού πληθυσμού. Εδώ απαιτείται η διεκδίκηση συστημάτων μέτρησης των ρύπων και συνεργασία με τις επιχειρήσεις, που πρέπει να ενταχθούν στα προγράμματα της Ε.Ε. όπως το ΕΜΑΣ  κ.λπ.

     Στην Γεωργία  είναι ανάγκη

·       να περιοριστεί η χρήση φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων. 

·      να αυξηθεί η δασοφύτευση σε γεωργικές εκτάσεις.

·      να εκπονηθούν σχέδια διαχείρισης σε απειλούμενες περιοχές .

·      να επεκταθεί η βιολογική γεωργία.

      Ο Παγασητικός κόλπος που είναι πηγή ζωής για μεγάλο μέρος του τοπικού πληθυσμού απειλείται από εστίες ,όπως οι κατά καιρούς βιομηχανίες τομάτας, τα μη συμμορφούμενα με τις οδηγίες της  Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Μαγνησίας τυροκομεία, τα ελαιοτριβεία, οι Τουριστικές μονάδες και τα εν γένει ανεξέλεγκτα  υγρά και στερεά απόβλητα που . Είναι πρόδηλη η μάχη που πρέπει να δοθεί για την εξυγίανση και την ιεράρχηση προτεραιοτήτων στις δημόσιες δαπάνες. Με σύνθημα πρώτα η υγεία των πολιτών.

     Και τέλος προσοχή στην Όθρυ. Τόσο σε θέματα διαχείρισης του Ορεινού Δασικού Πλούτου όσο και στις αστικές παρεμβάσεις. Πολύ εύκολα το όμορφο βουνό η Όθρυς μπορεί να μετατραπεί σε χώρο εφαρμογής των πάσης φύσεως αρχιτεκτονικών εμπνεύσεων, του κάθε επίδοξου Αρχιτέκτονα χωρίς χαρτοφυλάκιο.

       Ιδιαίτερη ευαισθησία πρέπει να δείξουμε στην υπερβολική διάνοιξη νέων αγροτικών δρόμων . Και πρέπει να γνωρίζουν οι πολίτες ότι όλα γίνονται χωρίς τη σχετική άδεια, παράνομα δηλαδή                                                       

           Μια σημαντική κατηγορία πολιτών, που μπορούν με τη σωστή ενημέρωση και εκπαίδευσή  τους να βοηθήσουν στην ανάσχεση της επιδείνωσης της κατάστασης της οικολογικής βάσης, είναι οι αγρότες.

           Μπορούν να στηρίξουν μέτρα  ανάταξης της ζημιάς που έχει γίνει, μέσα από προώθηση προγραμμάτων σε  ζητήματα υφαλμύρωσης, αλάτωσης , υποχώρησης του υδροφόρου ορίζοντα ,απονίτρωσης,ευτροφισμού, κ.α.

             Και για να έλθουμε στο πνεύμα της σημερινής εκδήλωσης, η βιολογική γεωργία είναι μια κυρίαρχη απάντηση, που μπορεί να αποτελέσει και σημαία σωτηρίας  και προοπτικής.

        Για να γίνει όμως τούτο, υπάρχει ανάγκη ενημέρωσης και στήριξης των αγροτών, προς την κατεύθυνση της παραγωγής  και της διάθεσης των βιολογικών προϊόντων.

             Στη χώρα μας υπάρχει σημαντικό έλλειμμα στον τομέα αυτό και είναι ανάγκη το έλλειμμα αυτό  να συμπληρωθεί με  πανεπιστημιακές έδρες, με ινστιτούτα ερευνών κ.λπ. Η περιοχή της Μαγνησίας νομίζω προσφέρεται  αφού και ποικιλία παραγωγής διαθέτει και τμήμα Γεωπονίας υπάρχει που θα το στηρίξει.

        Γνωρίζω τον αγώνα που κάνουν οι ελάχιστοι αγρότες παραγωγοί οικολογικών προϊόντων στην περιοχή μας, που είναι άξιοι επαίνου. Όμως χρειάζεται μεγάλη στήριξη ,  ώστε να  επεκταθεί η  προσπάθεια.

         Ας οργανώσουμε την προσπάθεια αυτή και προπαντός να πάρουμε πρωτοβουλίες. Σας διαβεβαιώ , αξίζει τον κόπο και επιπλέον το οφείλουμε στο μέλλον, που διαμορφώνουμε εμείς σήμερα.