94.MYΘΟ-ΠΟΙΗΣΗ---ΜYTHO-POETRY--ΑΡΓΟΝΑΥΤΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ-ARGONAUT EXPEDITION-ΙΩΛΚΟΣ(ΙΟLKOS),ΓΟΛΟΣ,ΒΟΛΟΣ,ΙΑΣΩΝ,ΜΗΔΕΙΑ.,IOLKOS,GOLOS,VOLOS,MIDEA.

ΜΥΘΟΣ 1^ος

 

Η AΡΓΟΝΑΥΤΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ-ARGONAUT EXPEDITION

 

1.Πρόσωπα και ονομασίες του μύθου

 

Κρηθέας. Ήταν γιος του Αιόλου και της Εναρέτης ή της Λαοδίκης. Ο ιδρυτής και  πρώτος βασιλιάς της Ιωλκού.

Αίσων. Ο Αίσονας (Αίσων) ήταν ήρωας της Μαγνησίας, γιος του Κρηθέα (βασιλιά της Ιωλκού) και της Τυρούς. Ήταν πατέρας του Ιάσονα και ετεροθαλής αδελφός του Πελία και του Νηλέα.

Πελίας. Γιος του Κρηθέα και ετεροθαλής αδελφός του Αίσονα. Ήταν σφετεριστής του θρόνου του αδελφού του Αίσονα.

Ιάσων. Γιος του Αίσονα και της Πολυμήδης, θείας του Οδυσσέα. Ήταν ο περίφημος αρχηγός της Αργοναυτικής Εκστρατείας,  μιας πολιτισμικής επιχείρησης με ειρηνικά κυρίως μέσα. Στην Κολχίδα, όπου ήταν ο προορισμός της εκστρατείας, είχε τη βοήθεια της κόρης του βασιλιά Αιήτη Μήδειας που την έφερε στην Ιωλκό και την παντρεύτηκε.

Κένταυρος Χείρων. Ο Kένταυρος Χείρων ήταν γιος του Κρόνου και της νύμφης Φιλύρας. Περίεργο πλάσμα με σώμα αλόγου και κεφάλι ανθρώπου. Παρουσιάζεται ως σοφός, που είχε σχέση με θεραπείες και με τη διδασκαλία ηρώων ,όπως ο Ιάσονας και ο Αχιλλέας.

Ήρα. Σύζυγος του Δία, κόρη του Κρόνου και της Ρέας. Ήταν η θεά του γάμου , που ζήλευε τον άνδρα της το Δία για τις απιστίες του.

Νεφέλη. Η Νεφέλη παντρεύτηκε τον βασιλιά του Ορχομενού Αθάμαντα και έκαναν δυο παιδιά, το Φρίξο και την ΄Ελλη. Όταν αργότερα  πέθανε η Νεφέλη, ο Αθάμας παντρεύτηκε την Ινώ, την κόρη του Κάδμου βασιλιά της Θήβας.

Φρίξος. Γιος του βασιλιά Αθάμαντα και της θεάς  Νεφέλης. Μετά τον ξαφνικό  θάνατο της Νεφέλης ,η νέα σύζυγος του Αθάμαντα  Ινώ και μητριά των παιδιών του, κατέστρωσε σχέδιο θυσίας του Φρίξου από φθόνο γιατί που ήταν διάδοχος του θρόνου.

Έλλη. Κόρη του Αθάμαντα και της θεάς Νεφέλης, αδελφή του Φρίξου. Έπεσε από το κριάρι της σωτηρίας τους και πνίγηκε  στην περιοχή βόρεια της Τροίας. Η θάλασσα αυτή ονομάστηκε από τότε Ελλήσποντος.

Αιήτης. . Ο βασιλιάς της Αίας (Κολχίδα).

Διόσκουροι. Ήταν οι δίδυμοι αδελφοί  Κάστωρ και Πολυδεύκης που ήταν αδέλφια της Ωραίας Ελένης. Ο Πολυδεύκης και η Ωραία Ελένη ήταν εξώγαμα παιδιά του Δία και  της Λήδας βασίλισσας της Σπάρτης. Ο Κάστωρ και η Κλυταιμνήστρα  ήταν παιδιά του βασιλιά Τυνδάρεω και της Λήδας Οι Κάστωρ και ο Πολυδεύκηε  ήταν και οι δυο Αργοναύτες.

Αταλάντη. Γεννήθηκε στο Μαίναλο όρος της Πελοποννήσου, στην Τεγέα ή το Λύκαιον. Ο πατέρας της δεν ήθελε κορίτσια και έτσι την εγκατέλειψε στο Λύκαιον όρος, το βουνό της Πελοποννήσου  μπροστά σε μια σπηλιά. Στην αρχή τη φρόντισε μια αρκούδα και αργότερα κάποιοι κυνηγοί. Κοντά τους έγινε άριστη κυνηγός, έτσι που ζήτησε να συμμετάσχει στο κυνήγι του Καλυδώνιου κάπρου. Οι άνδρες αρχικά δεν ήθελαν γυναίκα στο κυνήγι.

Ο Μελέαγρος όμως που την ερωτεύτηκε, τους έπεισε  να τη δεχτούν και δικαιώθηκε αφού αυτή σκότωσε τον κάπρο. Συμμετείχε στην Αργοναυτική εκστρατεία μαζί με το Μελέαγρο.

Ηρακλής .Αρχαίος μυθικός ήρωας, θεωρούμενος ως ο μέγιστος των Ελλήνων ηρώων. Γεννήθηκε στη Θήβα και ήταν γιος του Δία και της Αλκμήνης.

Τίφυς. Ήταν γιος του Αγνίου  από τις Θεσπιές της Βοιωτίας και κυβερνήτης της Αργούς, που πέθανε στη χώρα των Μαριανδυνών.

Άργος.  Ο Άργος ήταν ο κατασκευαστής του πλοίου «Αργώ».

Αθηνά.Θεά της σοφίας, της χειροτεχνίας, της τέχνης, του πολέμου, της  διπλωματίας, της ύφανσης, της ποίησης, της ιατρικής, του εμπορίου και της στρατηγικής.

Αργώ.Ήταν το πλοίο των Αργοναυτών με το οποίο πήγαν στην Κολχίδα για να πάρουν  το χρυσόμαλλο δέρας. Πήρε το όνομα της από τον κατασκευαστή της Άργο, γιό του Φρίξου κι της Χαλκιόπης, κόρης του βασιλιά της Αίας Αιήτη.

Αργοναύτες. Το πλήρωμα της Αργούς που την οδήγησε στην Κολχίδα. Mεταξύ τους ο Ιάσων, ο Ηρακλής, ο τιμονιέρης Τίφυς, οι Σπαρτιάτες αδελφοί Κάστωρ και  Πολυδεύκης, ο Ορφέας, ο Πηλέας (πατέρας του Αχιλλέα),ο Άδμητος, πρίγκηπας των Φερών, ο Λαέρτης (πατέρας του Οδυσσέα) κ.α.

Υψιπύλη.Κόρη του πρώτου βασιλιά της Λήμνου Θόαντος από την Κρήτη και της Μύρινας από τη Θεσσαλία.

Αφροδίτη. Η θεά του έρωτα, της ομορφιάς, και της τεκνοποίησης. Σύζυγος του θεού Ήφαιστου.

 Λημνιάδες. Οι γυναίκες της Λήμνου, που παραμέλησαν κατά την παράδοση τα καθήκοντα τους προς τη θεά Αφροδίτη και τις τιμώρησε να μυρίζουν άσχημα, οπότε δεν τις πλησίαζαν καθόλου οι άνδρες.

Εύηνος. Γιος του Ιάσονα και της Υψιπύλης.

Νευροφόνος. Γιος του Ιάσονα και της Υψιπύλης.

Κάβειροι. Θεωρούνταν γενικώς κακοποιά πνεύματα, κακοί δαίμονες, που από τα βάθη της γης και από το βυθό της μητέρας τους της θάλασσας εξακόντιζαν φωτιά και τράνταζαν τη γη. Σε αυτούς αποδιδόταν οι σεισμοί και οι πυρκαγιές. Το σπουδαιότερο Ιερό τους ήταν στη Σαμοθράκη.

Ύλας. Αγαπημένος φίλος και ακόλουθος του Ηρακλή από το Άργος.

Φινέας. Σύμφωνα με τον μύθο, ο Φινέας ήταν τυφλός μάντης και βασιλιάς στην περιοχή του Βοσπόρου, ή στη Σαλμυδησσό της Θράκης. Είχε τυφλωθεί από τον θεό Δία επειδή αποκάλυπτε τις προθέσεις του στους ανθρώπους και τα άπλυτά τους.

Ρέα. Η μητέρα των θεών  Εστίας, Δήμητρας, Ήρας,  Ποσειδώνα του Άδη και του Δία σε γάμο με τον αδελφό της Κρόνο.

Δίας. Ο πρώτος των θεών του Ολύμπου. Σύζυγος της θεάς Ήρας. Γιός του Κρόνου και της Ρέας. «Πατέρας των θεών και των ανθρώπων».

Μήδεια. Κόρη  του βασιλιά της Κολχίδας  Αιήτη και της Ωκεανίδας ή της Εκάτης. Από τη θεία της, Κίρκη, είχε μάθει την τέχνη της μαγείας, την οποία χρησιμοποιούσε σ' όλη την ζωή της. Άρης. Ο θεός του πολέμου. Γιος της Ήρας και του Δία. Ήταν προκλητικός και πολεμοχαρής .Στο πόλεμο της Τροίας είχε πάρει το μέρος των Τρώων.

Ορφέας. Γεννήθηκε στην Πιερία σε μια πόλη με το όνομα Πίμπλεια κοντά στον Όλυμπο. Εκπρόσωπος της τραγουδιστικής τέχνης και της λύρας με ιδιαίτερη σημασία στη θρησκευτική ιστορία της Ελλάδας.

Μορφέας. Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι ο Μορφέας έπαιρνε ανθρώπινη μορφή με την οποία παρέμβαινε στα όνειρα των ανθρώπων .Σήμερα όταν θέλουμε να πούμε ότι κάποιον τον πήρε ο ύπνος με ηρεμία ,λέμε ότι πήγε στην αγκαλιά του Μορφέα.

Απόλλων. Ένας από τους 12 θεούς του Ολύμπου.Ήταν θεός του φωτός, προστάτης των τεχνών και της μαντείας

Κρέων.  Βασιλιάς της Κορίνθου πατέρας της Γλαύκης.

Σειρήνες. Σύμφωνα με το μύθο της Αργοναυτικής εκστρατείας ήταν φτερωτές γυναίκες που θεσπέσια φωνή τους  σαγήνευε ερωτικά  τους περαστικούς ναυτικούς και πήγαιναν κοντά τους.

Φαίακες. Οι πρόγονοι των αυτόχθονων  κατοίκων της Κέρκυρας.

Αντίνοος. Ο φιλόξενος βασιλιάς των Φαιάκων ,προγόνων των αυτόχθονων του νησιού της Κέρκυρας

Το σπήλαιο της Μάκριδας. Η σπηλιά του κρυφού γάμου του Ιάσονα και της Μήδειας που αργότερα έγινε ιερό της.

Γλαύκη.  Κόρη του βασιλιά της Κορίνθου Κρέοντα..

Αχιλλέας Γιος της Νηριίδας  Θέτιδας και του Πηλέα , βασιλιά των Μυρμιδόνων στη Φθία (σημερινή ανατολική - βορειοανατολική Φθιώτιδα), η οποία βρίσκεται κοντά στα Φάρσαλα. Ήταν ο μεγαλύτερος, ο κεντρικότερος αλλά και ο γενναιότερος ήρωας της Ιλιάδας του Ομήρου. Οι αρχαίοι Έλληνες τον θεωρούσαν γιο του Δία.

Άδης. Ο κάτω κόσμος της αρχαιότητας. Εκεί που κατά την άποψη των αρχαίων κατέληγαν οι ψυχές  μετά το θάνατο. Λεγόταν έτσι  και η υπεύθυνη θεότητα. Άλλη ονομασία του ήταν ο θεός Πλούτωνας, αδελφός του Δία.

 

2.Τοποθεσίες

 

Θεσσαλία. Η σημερινή περιοχή που περιλαμβάνει και την αρχαιολογική θέση της Ιωλκού κοντά στο Βόλο.

Ιωλκός. Αρχαία πόλη της Θεσσαλίας στο σημερινό Βόλο και στο μυχό του Παγασητικού κόλπου. Η αφετηρία της Αργοναυτικής εκστρατείας.

Τροία. Αρχαία οχυρή πόλη της Μικράς Ασίας κοντά στην είσοδο του Ελλησπόντου.

Πήλιο. Είναι το βουνό πάνω από τη μυθική  Ιωλκό και το σημερινό Βόλο, όπου οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι είναι η κατοικία των Κενταύρων. Επίσης πίστευαν ότι είναι η θερινή κατοικία των θεών του Ολύμπου αλλά και ο τόπος τέλεσης των γάμων τους.

Άναυρος. Το ποτάμι που κατέβαινε και κατεβαίνει από το Πήλιο και έριχνε τα νερά του στον Παγασητικό κόλπο, στην περιοχή της αρχαίας Ιωλκού.

Προποντίδα. Η θαλάσσια περιοχή πριν τον Εύξεινο Πόντο, που λέγεται κα Μαύρη Θάλασσα.

Κολχίδα. Αρχαίο βασίλειο στη δυτική Γεωργία, στην ανατολική ακτή του Εύξεινου Πόντου.

Καύκασος. Το βουνό πέρα από την Ταυρίδα(σημερινή Κριμαία) που αποτελεί όριο Ευρώπης,Ασίας.

 

Δωδώνη. Η Aρχαία Δωδώνη ήταν λατρευτικό κέντρο του Δία και της Διώνης. Ήταν επίσης γνωστό μαντείο της αρχαίας Ελλάδας. Βρίσκεται κοντά στο σημερινό οικισμό της Δωδώνης αλλά και κοντά στην πόλη των Ιωαννίνων.

Παγασές. Ήταν το λιμάνι των αρχαίων Φερών από το οποίο ξεκίνησαν οι Αργοναύτες την εκστρατεία τους. Αργότερα έγινε ένα από τα δυο λιμάνια της Αρχαίας Δημητριάδας της πόλης που ίδρυσε ο Μακεδόνας βασιλιάς Δημήτριος ο Πολιορκητής, διάδοχος του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Ελληνική επικράτεια.

Παγασητικός. Ο κόλπος που στο μυχό του ήταν η αρχαία Ιωλκός και σήμερα η πόλη του Βόλου.

Αιγαίο. Το μεγάλο πέλαγος με τη μακραίωνη ιστορία και τους ατέλειωτους μύθους.Εκείνο που το διέσχισαν οι Αργοναύτες από τη δύση προς την ανατολή.

Λήμνος. Νησί του Βορείου Αιγαίου κοντά στην είσοδο του Ελλησπόντου.

Σαμοθράκη. Νησί του βορειοανατολικού Αιγαίου κοντά στη σημερινή Αλεξανδρούπολη. Το νησί υπήρξε χώρος τέλεσης   Καβείριων Μυστηρίων. Τα μυστήρια τελούνταν στο χώρο του «Ιερού των Μεγάλων Θεών», που αποτελεί τώρα το σημαντικότερο αρχαιολογικό τόπο στο νησί.  Κατά τη μύηση οι υποψήφιοι περνούσαν διάφορα δοκιμαστικά στάδια και αν ανταποκρινόταν τους  έβαζαν πάνω σε θρόνο γι’ αυτό και η μύηση ονομαζόταν θρονισμός. Στο κεφάλι του μυούμενου έβαζαν στεφάνι ελιάς και γύρω από την κοιλιά μία κόκκινη λωρίδα, που θα τον προφύλαγε από κάθε κίνδυνο. Ακολουθούσε ο ιερός χορός,όπου οι μυημένοι χόρευαν σε κύκλο. Η παράδοση λέει ότι εκεί γνώρισε ο Φίλιππος την Ολυμπιάδα,όπου ήταν ιέρεια.

Κύζικος.Ήταν αρχαία μικρασιατική πόλη στη Μυσία, κοντά στην Προποντίδα. Ήταν αποικία των Μιλήσιων. Σήμερα εκεί είναι η Τουρκική πόλη Ερντέκ της επαρχίας Μπαλίκισερ.

Μυσία.Αρχαία χώρα της Μικράς Ασίας στην Προποντίδα Η περιοχή των Μαριανδυνών.

Αία. Μυθική χώρα που βρισκόταν πέρα από τον Εύξεινο Πόντο, δυτικά του όρους Καύκασος. Ταυτίζεται με την Κολχίδα και με τη χώρα των Αμαζόνων. Ήταν πλούσια περιοχή λόγω των  μεταλλευμάτων χρυσού, σιδήρου και χαλκού.

Μαριανδυνοί. Κάτοικοι της περιοχής της Μικράς Ασίας  ανατολικά από την έξοδο του Βοσπόρου στον Εύξεινο Πόντο.           

Σαλμυδησσός. Περιοχή δυτικά της εξόδου από τα στενά του Βοσπόρου στη Τουρκική Ανατολική Θράκη.                                                    

Φάσις. Ποταμός της Γεωργίας (Αρχαία Κολχίδα) κοντά στη σημερινή πόλη Πότι. Σήμερα ονομάζεται  Ριόνι ,

Σχερία. Νησί όπου μετοίκησαν Κύκλωπες και την ονόμασαν και «Νήσο των Φαιάκων». Από τους περισσότερους ταυτίζεται  τη σημερινή Κέρκυρα Άλλοι με την Κρήτη την Ίσκια της Ιταλίας κ.λπ..

Τυρηννία. Παραθαλάσσια περιοχή της νότιας Ιταλίας.

Κόρινθος. Αρχαία πλούσια Ελληνική πόλη πολύ κοντά τη σημερινή ομώνυμη της. Η αρχική ονομασία της ήταν Εφύρα. 

Ηλύσια Πεδία. Αποτελούσαν τμήμα του Άδη. Ήταν ο τελικός προορισμός της ψυχής των ηρώων και των ενάρετων.

 

3.Ο κεντρικός μύθος

 

Aυτά που θα ακούσετε

Γίναν στη Θεσσαλία,

Στην ξακουστή της Ιωλκού

Όμορφη πολιτεία.

 

Βασιλιάς της όταν ήτανε

Ο γέροντας Κριθέας,

Πήρε μια απόφαση σωστή,

Ως δίκαιος πατέρας.

 

Στον Αίσονα τον πρωτογιό

Έδωσε τη βασιλεία,

Μα ο Πελίας ο μηλαδελφός

Την άρπαξε με  βία.

 

Ήτανε λίγο πριν απ’ το γνωστό

Τον πόλεμο στην Τροία,      

Κι αυτός ο νέος βασιλιάς

Σκαρφίστηκε  εκστρατεία.

 

Ήταν μια σκέψη  σκόπιμη

Γεμάτη πονηριά,

Οσμίζονταν τον  κίνδυνο

Απ’ την παλιανθρωπιά.

 

Γεννήθηκε  κι ένα παιδί

Του  Αίσονα βλαστάρι

Κι ο θείος του ανησύχησε

Που’ ταν γεμάτο χάρη.

 

Εκείνο το παιδόπουλο

Ήτανε ο Ιάσων,

Που τo’ κρυψε για σιγουριά

Στο Πήλιο ο Αίσων.             

 

O Κένταυρος ο Χείρονας

Το πήρε στη σπηλιά του,

Με τη γνωστή σοφία του

Γέμισε τα μυαλά του.

 

Ειπώθηκε πως πέθανε

Και τάφηκε ο μικρός,

Έτσι ο σφετεριστής το χάρηκε

Που  ήταν τυχερός .

 

Όμως χρησμό ο άρχοντας

Πήρε απ’ ένα μάντη,

Που του’ πε πως θα σκοτωθεί

Από  άντρα  μ’ ένα σανδάλι.

 

 3^α.O Iάσονας διεκδικεί τη βασιλεία

 

Όταν πια ο Ιάσονας

Έγινε παλληκάρι,

Για το παλάτι ξεκινά

Το θρόνο του να πάρει.

 

Όμως ο Χείρων ο σοφός

Τον είχε προϊδεάσει,

Πως ο Πελίας είναι ικανός

Με δόλο  ν ’αντιδράσει.

 

Μόλις τον άκουσε, με μιας

Φεύγει σαν τον κομήτη,

Φτάνει γοργά στου ποταμού

Του Άναυρου την κοίτη.

 

Βρίσκει γριούλα ανήμπορη

Μονάχη να σπαράζει,

Που δεν μπορούσε η δύστυχη

Το ρέμα να περάσει .

 

Αμέσως ο Ιάσονας

Στην αγκαλιά την παίρνει,

Ορμάει μεσ’ τον ποταμό

Κι αντίκρυ  την πηγαίνει.

 

 

Κάτω σαν την απίθωσε

Θαμπώνεται σαν βλέπει,

Μια λυγερή, ίδια θεά

Σαν άνεμος να φεύγει.

 

Ψίθυρος τότε ακούστηκε

<<Την Ήρα μην ξεχάσεις>>,

Σήμα πως θα ‘ναι δίπλα του

Σε τέτοιες καταστάσεις.

 

Ήλθε για να τον συγχαρεί

Για την καλή του πράξη,

Πρώτη απ’ όλες τις θεές                 

Που λάτρευε την τάξη.

 

Με ένα σανδάλι ο Ιάσονας

Τώρα πια ξεκινάει,

Το άλλο το πήρε ο ποταμός

Στη θάλασσα το πάει.

 

Δέρματα λεοπάρδαλης

Σκεπάζουν το κορμί του,

Στα χέρια του δυο δόρατα

Και μπούκλες το μαλλί του.

 

Μ’ αυτή τη θεία του μορφή

Στ’ αρχοντικό σαν φτάνει,

Το Ρήγα  βρίσκει έτοιμο

Θυσία για να κάνει.

 

Όταν ο Πελίας αντίκρισε                                                                                                                                   

Το νέο με  ένα σανδάλι,

Κιτρίνισε και χλόμιασε

Έγινε μαύρο χάλι.

 

Πουθ’ έρχεσαι είπε νεαρέ;

Ποιο είναι τ’ όνομά σου;

Πως ξαναμμένος προχωρείς

Μ’ όλη την ανασαμιά σου;

 

Και ο Ιάσονας του απάντησε,

Ζητώ την εξουσία,

Μα ο πονηρός το γύρισε

Στην Αργοναυτική εκστρατεία.

 

Άκουσε του’ πε  Ιάσονα

Μην είσαι πικραμένος,

Καλός είν’ ο πατέρας σου 

Μα του’ λειπε το σθένος.

 

Μάθε   το πως  απ’ το λαό

Την εξουσία  πήρα,

Και κείνος υποτάχθηκε

Στη Θεϊκή του μοίρα.

 

Όμως θα γίνεις άρχοντας

Στην Αία αν ταξιδέψεις ,

Τη Χρυσαφένια την προβιά

Πίσω  αν μας τη φέρεις.

 

Ήταν η  προβιά του κριαριού

Που το’ στειλε η Νεφέλη,

Στα δυο παιδιά της να σωθούν

Το  Φρίξο και την Έλλη.

 

Η Έλλη όμως έπεσε

Κοντά στην Προποντίδα,

Ο Φρίξος  μόνος  έφτασε

Στη μακρινή Κολχίδα.

 

Ήταν μια χώρα πλούσια

Στις ρίζες του Καυκάσου,

Που τότε ήταν  βασιλιάς

Ο Αιήτης, γιός του Ήλιου.

 

Του κριαριού το σώμα στο βωμό

Ο Φρίξος θα το φέρει

Και το χρυσό στο βασιλιά

Το δέρμα θα προσφέρει.

 

Με τη  θυσία τους θεούς

Σκέφτηκε να ευχαριστήσει,

Που στην Κολχίδα οι άνθρωποι

Τον είχαν αγαπήσει.

 

3β.Προετοιμασία και ξεκίνημα

της Αργοναυτικής Εκστρατείας

 

Ο Αίσονας απέστειλε

Κήρυκες στα βασίλεια,

Το σχέδιο να εξηγήσουνε

Για αργοναυτική εκστρατεία.

 

Σε λίγο καταφθάσανε

Πενήντα  παλληκάρια,

Έτοιμα να κινήσουνε

Για άγνωστα λιμάνια.

 

Ήταν και οι Διόσκουροι,

Κάστωρ και Πολυδεύκης,

Η Αταλάντη, ο Ηρακλής

Κι ο Τίφυς τιμονιέρης.

 

Το πλοίο το ναυπήγησε

Ο μαραγκός ο Άργος,

Ορμήνιες έδωσε η Αθηνά

Μαζί τους και ένας μάγος.

 

Κι ένα κλαρί βελανιδιάς

Βάζει μπροστά  στην πρύμνη,

Που σου μιλάει σαν άνθρωπος

Φερμένο  απ’ τη Δωδώνη.

 

 Το πλοίο το’πανε Αργώ

Τους ναύτες Αργοναύτες,

Που οι καρδιές τους χτύπαγαν

Με όνειρα γεμάτες.

 

Μπρος στο μουράγιο όμορφες

Κοπέλες τραγουδούσαν

Με λάμψη μεσ’τα μάτια τους

Τους αποχαιρετούσαν.

 

Αφετηρία οι Παγασές

Κι οι Αργοναύτες λάμνουν,

Στο πρόσταγμα του Ιάσονα,

Που αρχηγό τον κάνουν.

 

Σαν βγήκαν απ’ τον Παγασητικό

Και μπήκαν στο Αιγαίο,

Μετά από μέρες άραξαν

Σ’ ένα νησί  ωραίο.

 

Ήταν της Λήμνου το νησί

Σε ένα της ακρογιάλι,

Όπου βασίλισσα κυρά

Ήταν  η Υψιπύλη.

 

Άνδρας κανείς δεν ήτανε

Μέσ’ το βασίλειό της,

Γιατί οι γυναίκες αγνόησαν

Το ιερό  της Αφροδίτης.

 

Oργίστηκε τότε  η θεά

Τους έστειλε τιμωρία,

Κακές να βγάζουν μυρουδιές

Που’ φερναν αηδία.

 

Οι άνδρες τις αφήσανε

Βρήκαν γυναίκες άλλες,

Μα δεν σκεφτήκαν ψύχραιμα

Μπήκανε σε μπελάδες.

 

Γιατί οι Λήμνιες  μ’ ένα κρασί

Γλυκόπιοτο τους μεθύσαν,

Τους πήγαν τύφλα στο γκρεμό

Κι εκεί τους αφανίσαν.

 

Τότε ήταν που ήρθανε

Στη Λήμνο οι Αργοναύτες,

Να τους κρατήσουν θέλησαν

Οι φόνισσες Λημνιάδες.

 

Με την Υψιπύλη ο Ιάσονας

Ένιωσε  ερωτευμένος

Κι απ’ την αγάπη τους γεννήθηκαν

Ο Εύηνος κι ο Νευροφόνος.

 

Όμως για Σαμοθράκη  πλεύσανε

Στους ξακουστούς Καβείρους ,

Να τους ζητήσουν φύλακες

Να είναι στους  κινδύνους.

 

Στην Προποντίδα ύστερα

Μπήκαν με  αισιοδοξία,

Αράξανε στην Κύζικο

Kι ύστερα στη Μυσία.

 

Ο Ηρακλής κατέβηκε

Απ’ την Αργώ αμέσως,

Κέδρο για το κουπί του γύρευε

Και χώθηκε στο δάσος.

 

Έσπασε όταν πάλευε

Πελώριο κύμα να δαμάσει,

Που κι οι θεοί που το’ στειλαν

Κι αυτοί είχαν τρομάξει.

 

Έστειλαν τότε για νερό

Τον Ύλα οι Αργοναύτες

Και στην πηγή τον κύκλωσαν

Οι πονηρές νεράιδες.

 

Όταν  αυτός μπρος στην πηγή

Άφησε το λαγήνι,

Το όμορφό του πρόσωπο 

Το’ φεξε  η σελήνη.

 

Μια νεραϊδούλα  του νερού

Μαγεύτηκε σαν τον είδε,

Αμέσως  στο νεροβασίλειο

Τον πήρε  και τον το πήγε.

 

Ο Ηρακλής σαν το’ μαθε

Άρχισε να φωνάζει,

Τον Ύλα θέλω έκραζε

Κι άρχισε να σπαράζει .

 

Ήταν ο αγαπημένος του

Έφηβος απ’ το Άργος,

Ο ψυχογιός που δίπλα του

Μαθήτευε με πάθος.

 

Κάποιος προφήτης μάντεψε

Πως οι θεοί έχουν μηνύσει,

Στην Αία το πόδι του ο Ηρακλής

Ποτέ δε θα πατήσει.

 

Γοργά στη χώρα έφτασαν

Των Σαλμυδησσών,

Όπου ο  μάντης έβγαζε

Τα άπλυτα  των θεών.

 

Μάντης ήταν  ο βασιλιάς

Ο  δίκαιος  Φινέας,

Που τιμωρήθηκε γι’ αυτό

Από το γιο της Ρέας(Δίας).

 

Οι αρπυίες  έτρωγαν 

Το πιο πολύ φαΐ του,

Γεροντικά ήταν τα πιο πολλά

Τα χρόνια της ζωής του.

 

 

Ήταν αυτές που ξέφυγαν

Απ’ τον Ηρακλή στη Στυμφαλία

Κι έφτασαν για να τυραννούν

Το βασιλιά Φινέα.

 

Ο Φινέας όμως μάντεψε

Πως το μαρτύριο θα τελειώσει,

Όταν οι Αργοναύτες φτάσουνε

Και συμβουλές τους δώσει.

 

Με τα πολλά πλησίασαν

Στις άγριες  συμπληγάδες,

Πέτρες που ανοιγόκλειναν

Σαν κάβουρα δαγκάνες.

 

Οι Αργοναύτες σκότωσαν

Τα   άγρια πουλιά,

Ένα περιστεράκι άφησαν

Στο άνοιγμα στα στενά.

 

Του πήραν λίγο τη ουρά

Ξοπίσω  οι Αργοναύτες,

Κωπηλατούνε δυνατά

Περνούν τις συμπληγάδες.

 

Οι πέτρες λίγο την Αργώ

Μόνο την ακουμπήσαν

Κι αμέσως πια στον Εύξεινο

Τον Πόντο συνεχίσαν.

 

Πήγαν στους  Μαριανδυνούς

Στη μακρινή  Μυσία,

Όπου και τους προσφέρθηκε

Άριστη φιλοξενία.

 

3γ.Οι Αργοναύτες φτάνουν στην Κολχίδα

 

Στην Αία μόλις φτάσανε

Στις εκβολές του Φάσι,

Βλέπουν προβιές στον ποταμό

Κι απάνω τους χρυσάφι.

 

Είδανε δάση όμορφα

Πουλιά  εξωτικά,

Κι ο Καύκασος πιο μακριά

Ντυμένος στα λευκά.

 

Αμέσως ο Ιάσονας

Πηγαίνει στο παλάτι,

Όπου στον κήπο συναντά

Την κόρη του Αιήτη.

 

Η Μήδεια  καρδιοχτυπά

Κι αμέσως φτερουγίζει,

Ο έρωτας που ζήτησε

Η Ήρα απ’ την Αφροδίτη.

Ο άρχοντας τον δέχεται

Του λέει πως το δέρας,                               

Για  να το πάρει δύσκολο,

Το φύλαγε ένα τέρας.

 

Όμως του είπε καθαρά

Πως για να τον βοηθήσει,

Ταύρους που βγάζουνε φωτιές

Πρέπει πρώτα  να  ζέψει.

 

Να σπείρει δόντια ενός φιδιού

Γίγαντες να φυτρώσουν,

Να τους σκοτώσει πριν αυτοί

Άψυχο τον ξαπλώσουν.

 

Ο Ιάσονας τη Μήδεια κρυφά

Τη νύχτα θα συναντήσει,

Που του’ πε με φίλτρο  μαγικό

Το τέρας ν’ αποκοιμίσει.       

 

Για τη βοήθεια αυτή

Όρκο ζητά να πάρει,

Πως σύζυγος του θα γενεί,

Μαζί του θα μπαρκάρει.

 

Φίλτρο του δίνει μαγικό

Από χυμό ενός χόρτου,

Π’ ούτε ατσάλι το περνά

Ουτ’ οι φωτιές του ταύρου.

 

Την άλλη μέρα ο Βασιλιάς

Στον κάμπο της Κολχίδας,

Χτυπά το σκήπτρο του στη γη

Κι αρχίζει ο αγώνας.

 

Οι ταύροι τώρα εξορμούν

Με χάλκινα ποδάρια,

Μα ο Ιάσων άτρωτος

Τους βάζει χαλινάρια.

 

Γιατί τα κούρασε πολύ

Το κοφτερό σπαθί του,

Τη λαύρα τους την έσβησε

Η θεϊκή αλκή(δύναμη) του.

 

Του Άρη το κτήμα το’ σπειρε

Αφού  θα το οργώσει,

Γίγαντες που ξεφύτρωσαν

Τον είχαν περικυκλώσει.

 

Τη δυσκολότερη στιγμή

Μια πέτρα θα τον γλιτώσει,

Γιατί θα τον σκοτώνανε

Αν δεν είχαν μαλώσει.

 

Η πέτρα αυτή επάνω τους

Απ’τον Ιάσονα θα πεταχτεί,

Σκέψη κι αυτή της Μήδειας
Σύγχυση να προκληθεί.

 

 

Κι έτσι αλληλοσκοτώθηκαν

Δεν έμεινε κανένας,

Και ο Ιάσονας του βασιλιά

Του θύμισε το δέρας.

 

Αυτός δεν του τ’ αρνήθηκε

Του λέει θα τα πούμε πάλι ,            

Της Μήδειας είχε μυριστεί

Βοήθεια μεγάλη.

 

3δ.Η επιστροφή των Αργοναυτών

 

Η τρομαγμένη Μήδεια

Τον Ιάσονα τον υποψιάζει,

Πως ο πατέρας της στρατό

Μεγάλο  ετοιμάζει.

 

Έλα της είπε να τρέξουμε

Εκεί στο άγριο τέρας,

Θα είναι με τη λύρα του

Κι ο Θεϊκός Ορφέας.

 

Αόρατη η Μήδεια

Στάθηκε μπρος στο τέρας,

Σταγόνες ύπνου του’ σταξε

Και άρπαξε  το δέρας.

Υπνώθηκε κι απ’ τη γλυκιά

Τη λύρα του Ορφέα,

Που έστειλε στο δράκοντα

Τον ύπνο του Μορφέα.

 

Παίρνει ο Ιάσων την προβιά

Φεύγει απ’ την Κολχίδα

Και με λαχτάρα η Αργώ

Πλέει για την Πατρίδα.

 

Με την Αργώ προτίμησε

Κι ο Άψυρτος να ταξιδέψει,

Την αδελφή του Μήδεια

Στα ξένα να συνοδέψει.

 

Ο Αιήτης λάβρος πίσω τους

Τρέχει να τους συλλάβει,

Μ’ αυτοί είναι ημίθεοι

Και δεν θα τους προλάβει.

 

Η Μήδεια στην απόγνωση

Κομμάτια θα του ρίξει,

Τον Άψυρτο ξωπίσω της

Να τους καθυστερήσει.

 

Τον Πόντο αφού διέσχισαν

Μπήκαν στην Προποντίδα

Κι ύστερα στο Αιγαίο Πέλαγος

Πλησίασαν στην πατρίδα.

 

Όμως φουρτούνα φοβερή

Και πούσι θα τους τσακίσει,

Που τον Ιάσονα ανάγκασε

Βοήθεια να ζητήσει.

 

Τη ζήτησε απ’ τον Απόλλωνα

Που έτρεξε αμέσως,

Έριξε με το τόξο του

Και σκόρπισε το νέφος.

 

Tεράστιες αναλαμπές

Το πέλαγος καταυγάζουν,

Ένα νησί αναφάνηκε

Ανάφη τ’ ονομάζουν.

 

Έτσι σωθήκαν κι έτρεξαν

Βωμό εκεί να στήσουν

Θυσίασαν στο θεό Απόλλωνα

Να τον ευχαριστήσουν.

 

Η περιπέτεια δεν σταματά

Άνεμοι τους παρασέρνουν,

Στης Τυρρηνίας τις ακτές

Βρέθηκαν να παλεύουν.

 

Σ’ ένα νησί ερωτικές

Σειρήνες τους προκαλούσαν,

Που με απόκοσμες  φωνές

Μπροστά τους φτεροκοπούσαν.

 

Όταν όμως ξεκίνησε

Ο Ορφέας να τραγουδά,

Κανείς πια δεν τις άκουγε

Μάγευε και τα πουλιά.

 

Αμέσως μετά πλησίασαν

Καράβια απ’ την Κολχίδα,

Που ήθελαν ν’ αρπάξουνε

Τη Μήδεια για την Πατρίδα.

 

Οι ναύτες σε καλή στεριά

Γρήγορα  θα αράξουν,

Στου Αντίνοου του βασιλιά

Τ’ αρχοντικό θα φτάσουν.

 

Ο τόπος ήταν  μαγικός ,

Στη ξακουστή Σχερία,

Όπου  οι Φαίακες λαός

Για θάλασσες και πλοία.

 

Οι Κόλχες από πίσω τους

Έφτασαν και θορυβούσαν,

Τη Μήδεια απ’ το βασιλιά

Με απειλές ζητούσαν.

 

Ο βασιλιάς Αντίνοος

Το σκόπελο θα προσπεράσει,

Των Κόλχων την απαίτηση

Με γάμο θα κατευνάσει.

 

 

Ο γάμος ήταν του Ιάσονα 

Και της  ιέρειας Μήδειας,

Που έγινε στης Μάκριδας

Το σπήλαιο της Σχερίας.

 

Από εκεί πια κίνησαν

Γρήγορα για την Ιωλκό,

Κι οι Αργοναύτες με τιμές

Θα δουν το γυρισμό.

 

Μα η Μήδεια είναι συμφορά

Για το όμορφο παλληκάρι,

Αφού η ζωή του καταντά

Μαρτυρική και μαύρη.

 

Με τον Πελία άρχισε

Την άγρια εκδίκησή της ,

Με κόλπα κι’ άλλα μαγικά

Έβγαλε τη χολή της.

 

Έβαλε με πειθώ τις  κόρες του,

Να τονε κομματιάσουν

Και μεσ’ τη νύχτα στα κρυφά

Να τονε σιγοβράσουν.

 

Ματζούνια  μετά τους έδωσε

Για να τον συνεφέρουν

Κι αμέσως πολύ νεότερο

Να  τον επαναφέρουν.

 

Ο γιος του Πελία Άκαστος.

Που έμαθε για την ατιμία,

Του Ιάσονα και τη Μήδειας

Βάλθηκε τη δολοφονία

 

3ε.O Iάσονας και η Μήδεια

στην Κόρινθο

 

Το δύστυχο Ιάσονα

Ο τόπος δεν τον κρατούσε,

Έφυγε για την Κόρινθο

Κι εκεί πια καλοζούσε.

 

Τρία παιδιά απόκτησε

Στην Κόρινθο το ζεύγος,

Τη Μήδεια την τίμησε

Μα ήλθε και το τέλος.

 

Ο Κρέοντας ο βασιλιάς

Απ’ τον Ιάσονα θα ζητήσει,

Τη Μήδεια που γέρασε

Τώρα να τη χωρίσει.

 

Τη Γλαύκη  την κορούλα του

Σκέφτηκε να παντρέψει,

Στον Ιάσονα το βασίλειο

Μαζί της ν’ αναθέσει.

 

 Τη Μήδεια την εξόρισαν

Αλλού να κατοικήσει,

Μα αυτή μια μέρα αναβολή

Με ηρεμία είχε ζητήσει.

 

Ένα φουστάνι έφτιαχνε

Κι άλλα πολλά στολίδια,

Μα έβραζε από εκδίκηση

Κι από μεγάλη ζήλια.

 

Έβαλε σ’ όλα  αλοιφή,

Που είχε δηλητήριο,

Με τα μικρά της τα’ στειλε

Κι άρχισε το μαρτύριο.

 

Η Γλαύκη, που το φόρεσε

Κάηκε σαν λαμπάδα,

Τον Κρέοντα ,που έσπευσε

Τον έλιωσε η πυράδα.

 

Τα αγγελούδια γύρισαν

Στη Μήδεια απ’την τραγωδία,

Τα δολοφόνησε κι αυτά

Μ’ απίστευτη μανία.

 

Κι αυτή

Άρμα του Ήλιου την άρπαξε

Την πήγε στα Ηλύσια Πεδία,

Όπου εκεί παντρεύτηκε

Τον ξακουστό Αχιλλέα.

 

3ζ.Η επιστροφή του Ιάσονα

στην Ιωλκό-Το άδοξο τέλος του.

 

Όσο για τον Ιάσονα

Μετά από τέτοια μοίρα,

Πεθύμησε την Ιωλκό

Τα δάκρια πλημμύρα.

 

Όταν τις Παγασές αντίκρισε

Tον μέθυσε  η νοσταλγία,

Με  γερασμένη την Αργώ

Του’ ρθε μελαγχολία.

 

Πάνω στο γέρικο σκαρί

Έμεινε ως το βράδι,

Μα ένα μαδέρι, που έπεσε

Τον έστειλε στον Άδη.

 

Το τέλος ήταν άδοξο

Για το σύμβολο της ειρήνης,

Που έγινε φάρος φωτεινός

Όλης της οικουμένης.

 

         Η Αργοναυτική εκστρατεία εκφράζει τον ανήσυχο χαρακτήρα των Ελλήνων και το διακαή τους πόθο για το άγνωστο, το μυστηριώδες, το νέο. Επίσης την εφευρετικότητα και τη φαντασία .Είναι ένας μύθος, που πιθανόν να έχει τις ρίζες του στις αρχέγονες εποικιστικές τους προσπάθειες και την αναζήτηση πλούτου σε άλλες περιοχές. Αντίστοιχες τάσεις βιώνουμε και σε πιο κοντινές εποχές από νεώτερους λαούς (χρυσοθήρες Αμερικής),ακόμη όμως και σήμερα με την  επέλαση των ισχυρών στις  πρώτες ύλες φτωχών περιοχών.

       Ο Ρομπέρτο Καλάσο, Ιταλός συγγραφέας είπε «ο μύθος είναι κάτι που δεν συνέβη ποτέ, αλλά συμβαίνει πάντοτε»

       Η Andrea Marcolongo, συγγραφέας με θέμα και την  Αργοναυτική Εκστρατεία γράφει πάνω στα λεγόμενα του Καλάσο .<<Πιστεύω ακράδαντα ότι η ανθρώπινη ύπαρξη είναι πάντοτε η ίδια, είτε αναζητάμε την αμβροσία στην Κολχίδα είτε ένα ποτήρι σαμπάνια στο Παρίσι>>.

      Ακόμα είπε: Η Αργοναυτική Εκστρατεία είναι ο  πιο αρχαίος  αλλά ο πιο επίκαιρος μύθος. Είναι ο πιο επαναστατικός όλης της ελληνικής γραμματείας, ίσως ήδη από τη Μυκηναϊκή εποχή. Εξάλλου είναι παλαιότερος της Ιλιάδας και της Οδύσσειας. Είναι τόσο αρχαίος, που ο Όμηρος είπε ότι είναι σε όλους γνωστός.

    Στην περίπτωση της Μήδειας συμπεραίνουμε ότι πρέπει να προσέχουμε ώστε η λογική να μη ηττηθεί από το θυμό.

   Ακόμα να προσέχουμε ώστε να μην καταρρακώνουμε την αξιοπρέπεια του άλλου χρησιμοποιώντας εξουσία, γενικότερη  δύναμη και αλαζονεία, που παράγουν την απώλεια της  λογικής των άλλων. Στην περίπτωσή μας η Μήδεια ήταν μια βάρβαρη κοπέλα που θυσίασε τα πάντα στον έρωτά της για τον Ιάσονα. Εναντιώθηκε και εγκατέλειψε τον πατέρα της ,κομμάτιασε τον αδελφό της, έβαλε  με δόλο τις κόρες του βασιλιά να τον κομματιάσουν. Τα γεγονότα εξηγούν και την πιο ακραία της συμπεριφορά να σκοτώσει τα ίδια της τα παιδιά. Πράγμα που στην Ευρώπη της εποχής ήταν ακατανόητο.